Eind oktober presenteerde het CBS een alarmerend cijfer: vorig jaar overleden er per dag gemiddeld 11 mensen in Nederland door een val! Driekwart van hen was 80 jaar of ouder. ‘Vallen is een heel sterk onderschat ouderdomsprobleem’, zegt Fatima El Fakiri. Zij is onderzoekster bij de GGD Amsterdam. En wat blijkt? Vooral bij oudere migranten blijken valpartijen nog vaker voor te komen dan bij autochtone Nederlanders.
Vallen kun je leren
23/08/2022
Tips
Aantal valongelukken blijft toenemen
Iedere vijf minuten valt er in Nederland iemand van 65 jaar en ouder, die direct naar de spoedeisende hulp moet. Per jaar stijgt het aantal fatale valongelukken met tien procent. Waarom neemt het aantal ouderen dat valt zo schrikbarend toe? El Fakiri: ‘De vergrijzing gaat verder, mensen blijven langer in hun eigen huis wonen. Ja, dat willen ze ook zelf graag, maar het is wel een risicofactor. Een gladde vloer of beperkte verlichting kan al een val veroorzaken. Als je ouder wordt, wordt ook je spierkracht minder. Slaappillen of andere medicijnen kunnen een rol spelen. Vallen is een heel sterk onderschat ouderdomsprobleem.’
Gevolgen van vallen voor ouderen ingrijpender
'Iedereen valt weleens,' zegt El Fakiri geruststellend. ‘Maar bij ouderen zijn de gevolgen meestal veel ingrijpender. Iemand die een heup breekt, is ineens een stuk minder mobiel. Of mensen moeten naar een verpleeghuis. En ouderen die eenmaal gevallen zijn, worden bang. Die vermijden het om naar buiten te gaan of familie te bezoeken. De kwaliteit van leven gaat daardoor achteruit. Die angst kan er trouwens ook al zijn zonder dat iemand ooit een val heeft meegemaakt.’
Valpreventiecursussen
Wat opvalt in haar onderzoek: vooral migranten lopen meer risico om te vallen of valangst te ontwikkelen. De etnische verschillen in valongevallen waren geheel te verklaren door verschillen in lichamelijke en psychische gezondheid tussen oudere migranten en Nederlandse ouderen. Maar de verschillen in angst om te vallen waren onverklaarbaar door deze factoren. ‘Ook onderzoek in andere landen geeft geen duidelijkheid. Het blijkt dat bij mensen met een migratieachtergrond eerder gezondheidsproblemen en beperkingen optreden. Bij Nederlanders praten we bij een leeftijd vanaf 65 jaar over ouderen. Bij migranten ligt die grens al tien jaar eerder. Zij hebben dus ook al eerder beperkingen. Dit is ook de reden waarom de GGD afgelopen jaar valpreventiecursussen voor migranten heeft gegeven.’
